De geschiedenis van graffiti

Graffiti heeft een verrassend lange geschiedenis. De eerste vorm van “graffiti kunst” stamt uit liefst 40.000 voor Christus. Stammen holbewoners lieten in rotsen bepaalde tekeningen achter. Dit werd niet gezien als vandalisme, ook niet als kunst, maar waarschijnlijk eerder als manier om kwade geesten uit te bannen en geluk af te roepen over bijvoorbeeld de jacht. In de Griekse en Romeinse wereld werd ook volop gebruik gemaakt van graffiti. Of in bredere zin van het woord: muurtekeningen. Deze muurtekeningen hadden vaak een komische of licht spottende boodschap. Zo is er een bekende muurtekening uit Rome, om en nabij 200 na christus, genaamd de “Alexamenos graffito” waarop Jezus aan het kruis met een ezelskop staat afgebeeld en daaronder de tekst “Alexamenos aanbidt zijn god.” Deze spotprent doet niet onder voor de spotprenten die je vandaag de dag terugvindt in een rubriekje van elke krant. Op zoek naar meer kennis over graffiti? Je vindt wat je weten moet op de website van Graffitinetwerk.

Graffiti van alle tijden, alle volkeren

Graffiti werd achtergelaten door de Vikingen, de Egyptenaren, de Vandalen, de Romeinen: door iedereen. In Pompeji zijn talloze graffitiboodschappen uit de oudheid teruggevonden, niet alleen spotprenten, maar ook namen, politieke of filosofische leuzen, politieke boodschappen en zelfs hele gedichten. Modern graffiti ontstond in de jaren ’60 van de vorige eeuw en wel in wereldstad New York. De eerste graffiti werd met spuitbussen en viltstiften achtergelaten, met name door mensen uit het hiphopcircuit. De trend vloog vervolgens in de jaren ’80 naar Europa over, waar onder meer ook de Berlijnse muur doelwit werd.

Tot kunst verheven

Denk je aan graffiti, dan denk je in eerste instantie aan goedkope en snel neergezette leuzen. Vaak zijn het woorden die nauwelijks leesbaar zijn en termen die voor bijna niemand zijn te begrijpen. Maar dat is slechts één kant van het verhaal. Een andere kant is graffiti als dé manier voor straatjeugd om hun namen en aliassen op muren en in metro’s neer te kalken. Deze korte krabbels van namen en schuilnamen worden ook wel ‘tags’ genoemd. Later ontstonden grotere kunstwerken (ook wel ‘pieces’ genoemd’) met meer kleurrijke en kunstzinnige letters, soms zelfs voorzien van achtergronden en stripachtige personages.

Van vlug-vlug naar secuur

Graffiti als kunstvorm is begin jaren ’80 ontstaan, zowel in Amerika als in Europa. In plaats van snel een paar simpele vormen neer te kalken, werd er veel meer aandacht aan de compositie en de afwerking besteed, terwijl de traditionele stijl van grote, hoekige letters of juist overdreven ronde vormen bewaard blijft. Graffiti heeft vaak ook iets grotesks, iets dat aan de wereld van stripboeken en cartoons toebehoord, maar je kunt er eigenlijk alle kanten mee op.